ควายป่าแอฟริกาอยู่ในกลุ่มสัตว์กีบเท้าคู่ มีลำตัวยาวและใหญ่แข็งแรง มีเขาขนาดใหญ่ โดยมีเขาทั้งเพศผู้และเพศเมีย สีของผิวหนังสีดำหรือดำน้ำตาล ความแตกต่างระหว่างเพศผู้และเพศเมียด้วยขนาดและลักษณะอวัยะ โดยเพศผู้จะมีตะโหนกเนื่องจากส่วนคอที่ใหญ่หนา มีเหนี่ยงและขนที่ใต้คาง โคนฐานเขาใหญ่จนมาชิดติดกัน และเป็นสันกระดูกเหนือตา ส่วนเขาของเพศเมียจะมีขนาดเล็กและไม่มีฐานเขา
พื้นที่อาศัยของควายป่าแอฟริกาต้องมีแหล่งน้ำและหญ้าตลอดทั้งปี โดยจะเป็นป่าในพื้นราบ ป่าดิบชื้นในที่ราบ ป่าบนภูเขา ทุ่งหญ้าที่มีต้นอเคเซีย และในช่วงฤดูร้อนจะพบในพื้นที่ใกล้แม่น้ำ พบมากที่สุดไม่เกิน 1 กิโลเมตรจากแหล่งน้ำ พบไม่ไกลจากแหล่งน้ำเกิน 20 กิโลเมตร พื้นที่ที่ควายแอฟริกาเลือกอยู่จะมีความสัมพันธ์กับปริมาณน้ำฝน โดยเฉพาะพื้นที่ที่ไม่มีแหล่งน้ำตลอดทั้งปีขนาดใหญ่ พบควายป่าน้อยมากในพื้นที่มีฝนตกน้อยกว่า 500 มิลลิเมตร
การเลือกพื้นที่อาศัยของควายป่าแอฟริกาแหล่งอาหารจะเป็นปัจจัยสำคัญมากกว่าการถูกล่าจากสัตว์กินเนื้อ กิจกรรมหลักจะใช้เวลาในการกินหญ้า ลำดับถัดมาจะเป็นช่วงเวลาของการเคี้ยวเอื้อง ลักษณะหญ้าที่ควายป่าแอฟริกาชอบกินคือหญ้าต้นยาวและมีเยื่อใยสูง ควายป่าจะกินหญ้าได้เร็วกว่าสัตว์กินพืชในแอฟริกาส่วนใหญ่ เมื่อฝูงควายป่าแอฟริกากินหญ้าใบยาว ทำให้สัตว์กินหญ้าชนิดอื่นที่ชอบกินหญ้าใบสั้น ที่มีความหยาบน้อยเข้าถึงหญ้าลักษณะนี้ได้
ควายป่าแอฟริกาจะอยู่รวมกันเป็นสังคมฝูง ตัวอย่างที่เกิดขึ้นในเขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าเซอเรนเกติในช่วงฤดูฝน มีบางช่วงเวลาที่มีจำนวนของควายป่าแอฟริการวมตัวกันมากถึงหลายพันตัว การรวมตัวกันเป็นฝูงขนาดใหญ่โอกาสของการตกเป็นเหยื่อของแต่ละตัวกับสิงโตจะลดลง โดยฝูงจะมีสองแบบ แบบแรกคือ ฝูงของแม่และลูก แบบสองคือฝูงของเพศผู้ที่มีช่วงอายุ 4-7 ปี จนกระทั่งอายุ 12 ปี ซึ่งถ้าเพศผู้ที่อายุมากๆ จะแยกอยู่ตัวเดียว
CLASS : Mammalia
ORDER : Cetartiodactyla
FAMILY : Bovidae
GENUS : Syncerus
SPECIES : African Buffalo (Syncerus caffer)
ควายป่าแอฟริกาเพศเมียจะตกลูกตัวแรกเมื่ออายุ 4-5 ปี โดยเฉลี่ยแล้วจะตกลูกทุกๆ 2 ปี จะเกิดขึ้นในช่วงปลายฤดูฝน ซึ่งเป็นช่วงที่หญ้ามีคุณค่าทางอาหารสูงที่ดีสำหรับการตั้งท้องและให้นมลูก ลูกจะกินนมแม่นานประมาณหนึ่งปี ซึ่งเป็นช่วงที่ลูกจะพึ่งพาแม่เป็นอย่างมาก ลูกเพศเมียจะอยู่กับฝูงต่อไป แต่ลูกเพศผู้เมื่ออายุได้สี่ปีจะแยกตัวออกจากฝูงแม่
แก้ไขข้อมูล ณ วันที่ 06 เมษายน 2560